H Νάνσυ Μυλωνά-Αθανασοπούλου είναι παιδί της Διασποράς. Αισθάνεται Ελληνίδα μέχρι το κόκκαλο παρόλο που δεν γεννήθηκε και δεν έζησε ποτέ στην Ελλάδα και δεν παρακολούθησε ποτέ συστηματικά μαθήματα ελληνικής γλώσσας στο σχολείο.
Πριν τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, ο πατέρας της, Γιώργος Μυλωνάς έφυγε από την Μυτιλήνη και πήγε να ζήσει στην Αθήνα. Αναζητώντας την περιπέτεια μπήκε λαθρεπιβάτης σε ένα καράβι που έφευγε από το λιμάνι του Πειραιά.
Τον ανακάλυψαν πολύ γρήγορα στο αμπάρι του καραβιού αλλά τον άφησαν να συνεχίσει το ταξίδι γιατί ήταν καλός ζαχαροπλάστης κι έφτιαχνε γλυκά για τον καπετάνιο.
Έτσι έφτασε στην Αίγυπτο.
Έμεινε στο Σουέζ, παντρεύτηκε και άνοιξε ζαχαροπλαστείο. Η επιχείρηση ήταν πετυχημένη και κερδοφόρα, κι έστειλε μπόρεσε να στείλει την κόρη του την Νάνσυ σε Γαλλικό σχολείο. Η Νάνσυ εκδήλωσε μεγάλο ενδιαφέρον για τον κλασσικό χορό και το θέατρο. Στο σπίτι μιλούσε Ελληνικά, στο σχολείο Γαλλικά, στο δρόμο Αραβικά.
Λόγω της πολιτικής αστάθειας στην Αίγυπτο επί Νάσερ, η οικογένεια μετανάστευσε στην Αυστραλία όπου η Νάνσυ συνέχισε τις σπουδές στον κλασσικό χορό και στο θέατρο. Μπήκε στην ομάδα του Ελληνικού Θεατρικού Συγκροτήματος υπό την διεύθυνση του Χρυσόστομου Μαντουρίδη τον οποίο αναγνωρίζει ως ένα πολύ αξιόλογο σκηνοθέτη.
Ίδρυσε τη δική της σχολή όπου δίδασκε κλασσικό χορό και θέατρο. Έκανε εμφανίσεις στο θέατρο και στην τηλεόραση. Ήταν η εύθραυστη Λόρα στο θεατρικό έργο του Τένεσι Ουίλιαμς «Ο γυάλινος κόσμος (The Glass Menagerie)» και η προσγειωμένη Ελίζα στο «Ωραία μου κυρία (My Fair Lady)».
Το Australian Women’s Weekly της 10ης Φεβρουαρίου 1971 είχε ολοσέλιδο αφιέρωμα στο θεατρικό έργο “Εκάβη” το οποίο περιέχει πληροφορίες για την γνωριμία της Νάνσυ με τον Ιωσήφ (Ζοζέφ) Καρουάνα.
Βασιλιάδες, πριγκίπισσες και σκλάβοι έκαναν την τελική πρόβα για την “Εκάβη” την τραγωδία του Ευριπίδη που επρόκειτο να ανεβάσει το Συγκρότημα Ελλήνων Καλλιτεχνών στις 5 και 6 Φεβρουαρίου 1971. Η καλοκαιρινή ζέστη του Γενάρη ήταν αφόρητη, αλλά όλοι ήταν διατεθειμένοι να δώσουν τον καλύτερό τους εαυτό. Οι πρόβες γίνονταν επί τέσσερις μήνες, δύο φορές την εβδομάδα στο Sydney’s Hellenic Welfare Centre. Την ημέρα όλοι εργάζονται… άλλος στην τράπεζα, άλλο εργάτης, άλλος εκπαιδευτικός. Μερικοί είναι Έλληνες μετανάστες που βρίσκονται στην Αυστραλία λίγους μήνες. Άλλοι είναι ελληνοαυστραλοί που δεν έχουν επισκεφθεί ποτέ την πατρίδα των γονιών τους. Ένας-δύο είναι Αυστραλοί. Είναι η 25η θεατρική παράσταση του συγκροτήματος και η γκάμα των έργων που παρουσιάζουν ποικίλει από κλασσικές τραγωδίες μέχρι σύγχρονες κωμωδίες. Έχουν μάλιστα ανεβάσει το «Πυγμαλίων».
Έτσι, είπε ένας όμορφος νέος, ο Ζοζέφ Κάρρ (Καρουάνα) γνώρισα την σύζυγό μου. Ο Ζοζέφ έχει γεννηθεί στην Αίγυπτο. Η μητέρα του ήταν Ελληνίδα και ο πατέρας του Μαλτέζος. Ο Ζοζέφ έχει αναλάβει την ενδυματολογία και τις δημόσιες σχέσεις. Κοίταξε προς το μέρος μιας κοπέλας με τα σκούρα μάτια που ήταν ντυμένη Τρωάδα και ήταν υπεύθυνη του χορού με τις νέες και δυναμικές γυναίκες που έδειχναν να απολαμβάνουν τον ρόλο τους. «Εγώ έπαιζα τον καθηγητή Χίγκινς», είπε ο Ιωσήφ. Η Νάνσυ είχε έρθει να δει την παράσταση με τον αδελφό της. Σήμερα είναι η χορογράφος μας.
Η Νάνσυ χαμογέλασε και συνέχισε την επίβλεψη. Έχει οκτώ χρόνια στην Αυστραλία και έχει ιδρύσει την δική της σχολή χορού.
Ο Ζοζέφ ήθελε να γίνει ψυχολόγος. Η πολιτική κατάσταση την Αίγυπτο όμως τον ανάγκασε να μεταναστεύσει στην Αυστραλία το 1956, και εργαζόταν υπάλληλος σε τράπεζα.
Στην αρχή αισθανόταν μοναξιά μέχρι που γνώρισε τον Χρυσόστομο Μαντουρίδη. Ο Χρυσόστομος είναι ελληνικής καταγωγής αλλά Βρετανός υπήκοος. Στο Κάιρο σπούδαζε στη Νομική αλλά αισθάνθηκε την ανάγκη να μεταναστεύσει. Έφτασε στην Αυστραλία το 1949. Ξόδεψε όλες τους τις οικονομίες για να γνωρίσει τη χώρα και μετά έψαξε να βρει δουλειά. Εργάζεται ως τεχνικός σε εταιρεία τηλεπικοινωνιών και σύντομα θα πάρει την άδειά του και θα επισκεφθεί την Ελλάδα για πρώτη φορά.
Το θεατρικό συγκρότημα είναι το ‘πνευματικό του παιδί’ και το αγαπά και το φροντίζει τα τελευταία 20 χρόνια. Στην ομάδα είναι και ο αδελφικός μου φίλος, ο Φώτιος Σταύρου που είναι υποπρόξενος της Ελλάδας στο Σίδνεϊ και παίζει στην Εκάβη.
Η σύζυγος του Φώτιου, Έλενα, δεν έχει κάποιο ρόλο αλλά βοηθάει στα παρασκήνια. Η ομάδα είναι μικρή αλλά απαρτίζεται από πολύπλευρες προσωπικότητες. Η Στέλλα Στεφανίδη είναι παντρεμένη και εργάζεται σε εργοστάσιο. Επί σκηνής μεταμορφώνεται στην Εκάβη, δυναμική και παθιασμένη. Ο Νίκος και η Ζωή Γερασίμου έχουν μόλις οκτώ μήνες που έχουν έρθει από την Ελλάδα. Ο Νίκος στην Ελλάδα ήταν ηθοποιός. Τώρα εργάζεται σε εργοστάσιο. Παίζει το ρόλο του Αγαμέμνονα. Η γυναίκα του, την Πολυξένη. Επικεφαλής του χορού είναι Μαρία Βαλαρή, που έχει σπουδάσει στην Αυστραλία. Είναι δασκάλα της αγγλικής και η φυσιογνωμία της μοιάζει με αυτή της Ειρήνης Παπά. Τα περισσότερα κορίτσια του χορού δεν γνώριζαν ελληνικά όταν ξεκίνησαν τις πρόβες. Είναι Ελληνίδες αλλά μεγάλωσαν στην Αυστραλία. Το θεατρικό αυτό έργο είναι η πρώτη τους επαφή με το αρχαίο ελληνικό δράμα και στην αρχή το βρήκαν δύσκολο. Σιγά-σιγά όμως αντιλαμβάνονται το ελληνικό στοιχείο μέσα τους. Αυτός είναι ο σκοπός αυτού του συγκροτήματος: η διατήρηση του ελληνισμού.
Στην αυστραλιανή τηλεοπτική σειρά The Girl from Steel City που προβλήθηκε από το SBS, το 1987, η Νάνσυ έπαιζε το ρόλο της Κατερίνας. Αξίζει να σημειωθεί ότι στην ίδια ταινία έπαιζαν και ο Μιχάλης Γαρυφαλλάκης στο ρόλο του Γιάννη, ο Στάν Κούρος στο ρόλο του Κώστα, ο Δημήτρης Σπυριδόπουλος στο ρόλο του Βαγγέλη και η Θάλεια Καρουάνα. θέμα της σειράς ήταν η ιστορία της Στέισι Μανιάτη μιας ελληνοαυστραλέζας που ζει στο Γούλογκογκ και πηγαίνει στο Σίδνεϊ για να γίνει τραγουδίστρια. Η σκηνοθεσία ήταν του Πήτερ Ανδρικίδη και του Πήτερ Σμίθ. Το σενάριο ήταν του Άγγελου Λουκάκη. Τη μουσική είχε γράψει ο Τόνι Καρράς.
Σε εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στις 30 Ιουνίου 1989, ο εκπρόσωπος του τότε Πρωθυπουργού μίλησε για την προσφορά της Νάνσυ στην Ελληνική Παράδοση. Μεταξύ άλλων είπε:
Η κυρία Caruana είναι γνωστή σε όλους σας, όχι μόνο για τις αξιοσημείωτες παραστάσεις, στη σκηνή και στην οθόνη, αλλά και για την τεράστια αφοσίωσή της στην διατήρηση της ελληνικής παράδοσης στην Αυστραλία. Η κυρία Καρουάνα διαθέτει το όραμα, το ταλέντο και την διάθεση να διατηρήσει ζωντανή την παράδοση και να μεταδώσει στους νέους την αγάπη για την μουσική, το θέατρο και το χορό. Η κυρία Νάνσυ Καρουάνα είναι άξια συγχαρητηρίων και κατατάσσεται στην κατηγορία των ελληνοαυστραλιανών γυναικών που έχουν αφήσει το δικό τους στίγμα στην αυστραλιανή κοινωνία.
(Διαβάστε την ομιλία στα αγγλικά: http://pmtranscripts.pmc.gov.au/sites/default/files/original/00007668.pdf)
To 1989 η Νάνσυ παντρεύτηκε τον Χρήστο Αθανασόπουλο, εμπορικό ακόλουθο του Ελληνικού Προξενείου στο Σίδνεϊ. Όταν το 1991 ο Χρ. Αθανασόπουλος πήρε μετάθεση για Τορόντο, η Νάνσυ τον ακολούθησε. Έπιασε δουλειά στο Διοικητικό Συμβούλιο της Ελληνικής Κοινότητας του Τορόντο και ανέλαβε τη σκηνοθεσία θεατρικών παραστάσεων. Επίσης ήταν υπεύθυνη διδασκαλίας ελληνικού χορού και θεάτρου στο δημοτικό σχολείο Ουίλκινσον. Εκεί συνειδητοποίησε ότι υπήρχαν παιδιά που το ταλέντο τους παρέμενε αναξιοποίητο.
Ζήτησε άδεια από την Ελληνική Κοινότητα για να δημιουργήσει θεατρική ομάδα. Η αρχική αντίδραση ήταν αρνητική και καθόλου ενθουσιώδης.
Η Νάνσυ φορούσε πλεκτά ρούχα και της κόλλησαν το παρατσούκλι «τσουβαλού». Θεωρούσαν την πρότασή της οικονομικά ασύμφορη για την Κοινότητα. Σε μια από τις συνεντεύξεις που παραχώρησε, η Νάνσυ παραδέχτηκε ότι ήταν διατεθειμένη να υλοποιήσει την πρότασή της σε εθελοντική βάση χωρίς να επιβαρύνει οικονομικά το ταμείο.
Τελικά πήρε το πράσινο φως…
Η διαφήμιση είχε πολύ μεγάλη απήχηση. Εκατοντάδες άτομα έκαναν αίτηση να λάβουν μέρος στο θεατρικό σχήμα αλλά κράτησε μόνο 30.
Το πρωτοποριακό θέατρο “Νεφέλη” ξεκίνησε την δράση του ως “Ελληνικό Χοροδράμα” το Φεβρουάριο του 1992 μέσα από το Τμήμα Παιδείας της Ελληνικής Κοινότητας του Μητροπολιτικού Τορόντο με στόχο την προώθηση των τεχνών, του θεάτρου και του χορού.
Λίγο αργότερα προστέθηκε και το χορευτικό συγκρότημα «Ελληνάκια». Εκατοντάδες παιδιά και έφηβοι έμαθαν χορό και θέατρο από την Νάνσυ. Έχουν μάλιστα παίξει σκηνές από τη Ελληνική Επανάσταση και τη ζωή στα χωριά της Ελλάδας του 19ου αιώνα, της αθηναϊκής αριστοκρατίας του 20ου αιώνα και την παριζιάνικη ζωή του 17ου αιώνα.
Η πρώτη της παραγωγή ήταν το «Χαίρε, ω Χαίρε Ελευθεριά» βασισμένο στην ποίηση του Μιχάλη Βιτόπουλου για την Ελληνική επανάσταση. Το 1993, σκηνοθέτησε τον «Καναδά» του Μιχάλη Βιτόπουλου και την «Ιθάκη» και συμμετείχε σε θεατρικό διαγωνισμό στην Ελλάδα. Υπήρχαν 60 συμμετοχές από σχολεία της Ελλάδας, της Αυστραλίας, της Κύπρου, της Αγγλίας και άλλων ευρωπαϊκών χωρών. Το συγκρότημα του Τορόντο κέρδισε την πρώτη θέση.
Το θεατρικό σχήμα «Νεφέλη» κέρδισε άλλες δύο πρωτιές σε διαγωνισμούς στο Πανεπιστήμιο της Κρήτης. Ένα για τον «Ποιητή της Ελευθερίας», μια παραγωγή βασισμένη στον εθνικό μας ποιητή Διονύσιο Σολωμό και το άλλο για τα «Παιδιά της Φλόγας» ένα θεατρικό έργο της Σοφίας Καθαρείου.
Το σενάριο κάθε θεατρικού έργου είναι για την Νάνσυ απλά και μόνο ένας οδηγός. Εάν το έργο απαιτεί δέκα ηθοποιούς η Νάνσυ θα βάλει τριάντα στην σκηνή. Εάν δεν περιλαμβάνεται τραγούδι και χορός, η Νάνσυ θα διορθώσει την παράλειψη και θα τα συμπεριλάβει. Για παράδειγμα, ο “Ματωμένος γάμος” του Λόρκα δεν είχε χορό ή κλαρινέτο. Στην σκηνοθεσία της Νάνσυ υπήρχαν και τα δύο…
Κατά τη γνώμη της πρέπει να διατηρείται το ενδιαφέρον του ερασιτέχνη ηθοποιού και του ακροατηρίου αμείωτο. Άλλωστε, ο χορός ήταν το βασικό μέρος της αρχαίας Ελληνικής τραγωδίας. Ο ρόλος του χορού είναι κεντρικός τόσο στην κωμωδία όσο και στην τραγωδία και αρθρώνονται στη βάση της αλληλεπίδρασης μεταξύ χορού και υποκριτών — και αυτή η αλληλεπίδραση προσδίδει στο αρχαιοελληνικό θέατρο τον ιδιαίτερο χαρακτήρα του. Αυτό προσπαθεί να κάνει και με τις σύγχρονες τραγωδίες. Στην περίπτωση όμως της “Γκόλφως” του Σπύρου Περεσιάδη, έμεινε πιστή στο θεατρικό κείμενο γιατί είχε συμπεριλάβει όλους τους χαρακτήρες και τις ευκαιρίες για χορό και τραγούδι που χρειαζόταν.
Η Νάνσυ έχει ήδη ξεκινήσει και ένα πολύ μεγάλο πρότζεκτ. “Το Σεντούκι της Γιαγιάς” και έχει κινητοποιήσει εκπαιδευτικούς και εθελοντές να συγκεντρώσουν πληροφορίες από μετανάστες από κάθε γωνιά της Ελλάδας για να δημιουργήσουν ένα ολοκληρωμένο αρχείο.
Το 2015 η Νάνσυ επισκέφθηκε το Σίδνεϊ και ήταν σαν να μην πέρασε μια μέρα! Συνάντησε πολύ κόσμο από τα παλιά… Είδε μαθήτριές της με τα παιδιά και τα εγγόνια τους… Συνάντησε τον Σταύρο Οικονομίδη με τον οποίο ήταν στην ίδια θεατρική ομάδα από το 1966, επί Χρυσόστομου Μαντουρίδη. Άνοιξαν το σεντούκι των αναμνήσεων και θυμήθηκαν την θεατρική παράσταση Ζορμπάς, όπου η Νάνσυ έπαιζε το ρόλο της Μαντάμ Χορτένς… Το τραγούδι του Νεκρού Αδελφού… Τον “Χριστόφορο Κολόμβο”. Ανατρέχοντας στο αρχείο του Γιώργου Μιχελακάκη θυμηθήκαμε και την συμμετοχή πολλών γνωστών συμπάροικων που ανήκαν στο Συγκρότημα Ελλήνων Καλλιτεχνών υπό τη διεύθυνση του Χρ. Μαντουρίδη… Όπως αυτή του Γρηγόρη Χρονόπουλου στο ρόλο του ηγούμενου! Της Μιμίκας Βαλαρή στο ρόλο της Ισαβέλλας…
Αποσπάσματα από τον Τύπο για την Νάνσυ Αθανασιάδη Μυλωνά:
Καμπέρα. Δευτέρα 15 Φεβρουαρίου 1982: Υπό την καθοδήγηση της χοροδιδασκάλισσας από το Σίδνεϊ, Νάνσυ Καρουάνα, οι χορευτές Νίκ Κοκότης, Μαρία Μουτάφη και Γιάννης Αποστολόπουλος κάνουν εντατικές πρόβες στην Ελληνική Λέσχη για το διήμερο γλέντι που θα διεξαχθεί στις 27 και 28 Φεβρουαρίου. Θα υπάρχει ειδικό αφιέρωμα στην ιστορία του ελληνικού χορού και θεάτρου
Η σκηνοθέτις Νάνσυ Αθανς-Μυλωνάς με απόλυτη επίγνωση του υλικού της έδεσε τα λόγια του Αριστοφάνη με σύγχρονη ελληνική μουσική, που προσυπογράφει τον αντιπολεμικό χαρακτήρα του έργου.
Η ομάδα Κυψέλη της Νάνσυς Αθανασιάδη-Μυλωνά, ανεβάζει το έργο “Ψηφίζω Προεδρίνα”. Μια παράσταση για μεγάλους και παιδιά, η “Προεδρίνα” συνδύασε στη σκηνή τις ερμηνείες των ενηλίκων και τη δύναμη της παιδικής ομάδας “Μελισσάκια”, και επιβεβαίωσε για ακόμη μια φορά πως η Νάνσυ Αθανασιάδη-Μυλωνά είναι μοναδική στο είδος της. Τα πρότζεκτ τηςΝεφέλης δεν σταματάνε στην παράσταση του Φλεβάρη, η ομάδα δουλεύει όλο τον χρόνο για να παρου-
σιάσει θεατρικά και χορευτικά δρώμενα που διασκεδάζουν, εκ παιδεύουν, και δίνουν μαθήματα ελληνικού πολιτισμού και ιστορίας.
Ο θεατρικός όμιλος «Νεφέλη» αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι του Πολιτιστικού Τμήματος της Ελληνικής Κοινότητας του Τορόντο, μιας από τις πλέον δυναμικές ελληνικές Κοινότητες του κόσμου, με περισσότερα από 150,000 μέλη, τέσσερις ελληνορθόδοξες εκκλησίες και περίπου 1,400 μαθητές στα ελληνικά της σχολεία. Δημιούργημα της κ. Νάνσυ Αθαν – Μυλωνά, ξεκίνησε το 1991 και μέσα στα τελευταία 15 χρόνια έχει διδάξει σε αρκετά ελληνόπουλα όχι μόνο την υποκριτική τέχνη, αλλά κυρίως την ελληνική γλώσσα μέσα από το θέατρο, τη μουσική και το τραγούδι. «Το δύσκολο ήταν το ξεκίνημα, τώρα είμαστε εντάξει», λέει η κ. Μυλωνά και επισημαίνει τη στήριξη που που παρέχει στην θεατρική της ομάδα η ελληνική Κοινότητα του Τορόντο.
Το 2004 εκατόν δέκα άτομα όλων των ηλικιών, ντύθηκαν με παραδοσιακά κοστούμια και παρέλασαν στο πλαίσιο της μεγάλης γιορτής της Ελληνικής Κοινότητας Τορόντο, που πραγματοποιήθηκε στο Πολυμενάκειο Πολιτιστικό Κέντρο. Τα κοστούμια ανήκαν στην ιδιωτική συλλογή της καλλιτεχνικής διευθύντριας του Θεάτρου “Νεφέλη” Νάνσυς-Αθαν-Μυλωνά και αποτελούνται από παραδοσιακές φορεσιές και κοσμήματα της ελληνικής παράδοσης. Τα κοστούμια τα έχει συλλέξει η Νάνσυ μετά από χρόνια αναζήτησης και έρευνας στην Ελλάδα του ’70 όταν έκανε τις σπουδές της πάνω στη φολκλορική ιστορία της χώρας. Πρόκειται για αυθεντικές στολές διαφόρων τόπων της χώρας που τις κρατά σαν πολύτιμο φυλαχτό της ελληνικής πολιτιστικής κληρονομιάς μας.
Το 2014 το παιδικό βιβλίο “Ο Πολ και η Λάρα ταξιδεύουν” ανέβηκε σε θεατρική παράσταση με την ευκαιρία του εορτασμού των 150 χρόνων από την άφιξη του πρώτου Έλληνα μετανάστη στο Τορόντο. Η σκηνοθέτις της παράστασης Νάνσυ Αθανς-Μυλωνά δήλωσε για την επιλογή του βιβλίου: «Επέλεξα το παιδικό βιβλίο «Ο Πόλ και η Λάρα Ταξιδεύουν» καθώς πιστεύω ότι θα εκπαιδεύσει τα παιδιά γύρω από την ανάγκη της προστασίας του περιβάλλοντος κάνοντάς να καταλάβουν μέσα από το μύθο τις επιπτώσεις που έχει η υπερθέρμανση του πλανήτη στον κόσμο μας, στον αφανισμό των Πολικών αρκούδων και άλλων ζώων και ψαριών του πλανήτη. Έχω την αίσθηση ότι αυτό το έργο έχει μεγάλες προοπτικές εξαιτίας του δυνατού πολιτικού του μηνύματος».
Η “Νεφέλη” από το Τορόντο δρόσισε και γοήτευσε την θεσσαλονίκη
- Βραβεία:
- 1990 Order of the Medal of Australia για την 25χρονη προσφορά της στην Ελληνική Παράδοση
- 1993 Το θεατρικό Σχήμα “Νεφέλη” που ίδρυσε το 1991 απέσπασε το βραβείο “Κάρολος Κουν” στην Ελλάδα
- 1996 1ο βραβείο στον Διεθνή Λαογραφικό διαγωνισμό CHIN του Τορόντου
- 1998 1ο βραβείο σε διαγωνισμό θεάτρου στο Πανεπιστήμιο Κρήτης
- 2002 Canadian Silver Jubilee award
- 2008 Βραβείο καλύτερης σκηνοθεσίας για το θεατρικό έργο “Επιστροφή στην Ιθάκη”
- 15/10/2011 CEGA Award for Education from the American Hellenic Educational Progressive Association (AHEPA)
Πηγή: http://jameskarasreviews.blogspot.com | Feature image: Από το πρόγραμμα της σατυρικής επιθεώρησης “Της θάλασσας το κάγγελο” (θέατρο Κωμωδίας Πέτρου Πρίντεζη με συνεργασία της Νάνσυς Καρουάνα | αρχείο Γιώργος Μιχελακάκης)
