Γιγαντώθηκε σαν κρατική εταιρεία και ιδιωτικοποιήθηκε σταδιακά από το 1993 μέχρι το 1997, από τον κ. Paul Keating του Εργατικού κόμματος και τον κ. John Howard, του συνασπισμού Φιλελευθέρων και Εθνικών. Η νομοθεσία για την ιδιωτικοποπιησή της, απαγορεύει να περάσει η πλειοψηφεία των μετοχών σε ξένα χέρια και έτσι η Qantas παραμένει κατά το 51% σε Αυστραλιανά χέρια. Μέχρι την εμφάνιση του κορονοϊού, η Qantas κάλυπτε το 65% των εσωτερικών πτήσεων στην Αυστραλία και περίπου 14.50% των πτήσεων από και προς την Αυστραλία. Σαν αεροπορική εταιρεία, ήταν φυσικό να έχει σκαμπανεβάσματα (όπως όταν τα αεροπλάνα πέφτουν σε κενό αέρος), είτε λόγω της τιμής του πετρελαίου, είτε λόγω εργασιακών σχέσεων αλλά είχε και τα πρώτα ατυχήματα όταν άρχισε να στέλνει τα αεροπλάνα στο εξωτερικό για συντήρηση.
Συνεχίζει να απολαμβάνει τον τίτλο του εθνικού αερομεταφορέα, χωρίς όμως να έχει την αγάπη που έδειχναν η Αυστραλοί για το «ιπτάμενο καγκουρώ» στο παρελθόν. Κάτω από την διοίκηση του κ. Allan Joyce, η Qantas, μεταμορφώθηκε σε μία σύγχρονη αεροπορική εταιρεία, που ανταγωνιζόταν τις ξένες εταιρείες με επιτυχία. Πέρυσι παρουσίασε κέρδη $840 εκατομμυρίων και στην οικονομική χρονιά που διανύουμε, το πρώτο εξάμηνο έδειξε πως θα ξεπερνούσε το $1 δισεκατομμύριο μέχρι τον Ιούνιο. Η εμφάνιση του κορονοϊού, άλλαξε το σκηνικό με δραματικό τρόπο για την Qantas και για όλες τις αεροπορικές εταιρείες σε ολόκληρη την υφήλιο. Το κλείσιμο των συνόρων, απαιτούσε γρήγορες και αποφασιστικές ενέργειες από την διοίκηση, όχι πλέον για να αυξήση τα κέρδη, αλλά για να σώσει την εταιρεία από ολοκληρωτική κατάρρευση.
Αν και κανένας από τα μέλη του Δ.Σ. της εταιρείας δεν είχε εμπειρία από παρόμοια κατάσταση, μέχρι στιγμής φαίνεται πως οι κύριες αποφάσεις που πήραν, ήταν προς τη σωστή κατεύθυνση. Αφού δεν γίνονταν πτήσεις, η εταιρεία έβαλε σε διαθεσιμότητα25,000 εργαζόμενους, η πλειοψηφεία των οποίων πληρώνεται το jobkeeper από την κυβέρνηση. Αμέσως πάγωσε την παραλαβή των νέων αεροπλάνων που είχε παραγγείλει και προετοίμασε τα μεγάλα αεροπλάνα της για παροπλισμό και τα έστειλε στην έρημο της Νεβάδα για να μην επηρρεάζονται από την υγρασία. Αφού δεν θα είχε μεγάλο κύκλο εργασιών, επαναδιαπραγματεύτηκε τους όρους των συμβολαίων της που είχαν εγγυήσεις για μεγάλες παραγγελίες. Περιέκοψε τα έξοδα κατά 75%, ανταποκρινόμενη στη μείωση των εσόδων κατά 82%. Υπολογίζοντας πως τα πράγματα θα χειροτερέψουν, δανείστηκε γρήγορα $1.75 δισεκατομμύρια σε μακροχρόνια δάνεια με χαμηλό τόκο, ώστε να έχει χρήματα να επαναδραστηριοποιήση την εταιρεία όταν οι συνθήκες το επιτρέψουν, χωρίς να έχει ενοχλήσεις από τους δανειστές. Μετά απευθύνθηκε στους μετόχους, στους οποίους έδωσε την ευκαιρία να αγοράσουν νέες μετοχές με έκπτωση και συγκέντρωσε άλλα $1.43 δισεκατομμύρια. Έτσι η εταιρεία θα μπορέσει να αντέξει ώσπου να ανοίξουν τα σύνορα και προβλέπει πως οι διεθνείς πτήσεις θα αρχίσουν τον Ιούλιο του 2021. Δυστυχώς για τους εργαζόμενους, 6,000 θα απολυθούν, ενώ η αβεβαιότητα κυριαρχεί για όσους παραμένουν σε διαθεσιμότητα.
Ο Διοικητής της Qantas και το Δ.Σ., έχουν δεχθεί να μην πληρωθούν το μισθό τους μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2020, δείχνοντας έτσι πως νοιάζονται για το μέλλον της εταιρείας, σε αντίθεση με τα Δ.Σ. άλλων εταιρειών που συνεχίζουν να πληρώνονται παχυλούς μισθούς, ενώ οι εταιρείες τους έχουν ζημίες. Μετά από όλες τις ενέργειες για τη διάσωση της εταιρείας, η Qantas ανακοίνωσε χθες τα αποτελέσματα για το 2020. Η είσπραξη της εταιρείας μειώθηκε κατά $4 δισεκατομμύρια στο δεύτερο εξάμηνο και παρουσίασε ζημία $1.96 δισεκατομμύρια. Το παρήγορο στοιχείο είναι, πως η ζημία προέρχεται από τη διαγραφή της αξίας περιουσιακών στοιχείων, όπως των αεροπλάνων. Εάν εξαιρεθεί η αξία αυτης της διαγραφής, στην πραγματικότητα η εταιρεία παρουσίασε κέρδος $124 εκατομμυρίων. Η απόφαση του Δ.Σ. να μην πληρώσει μέρισμα, λήφθηκε ώστε να υπάρχουν χρήματα στο ταμείο για την γρήγορη επανέναρξη των εργασιών όταν το επιτρέψουν οι συνθήκες. Σε δηλώσεις του ο Διοικητής της Qantas κ. Allan Joyce είπε, «οι φτερούγες μας είναι ψαλιδισμένες αυτή τη στιγμή, αλλά είμαι αισιόδοξος για τις ευκαιρίες που θα παρουσιαστούν στο μέλλον».
Η αισιοδοξία του κ. Joyce, πηγάζει από το γεγονός πως η Qantas συνεχίζει να έχει πολύ καλά έσοδα από πτήσεις που μεταφέρουν εμπορεύματα, από τις εσωτερικές πτήσεις και από τα προγράμματα που τις δίνουν προμήθεια για τα “frequent flyer points”. Όμως μεγαλύτερη αισιοδοξία του δίνει το πρόγραμμα εξοικονόμησης $15 δισεκατομμυρίων τα επόμενα 3 χρόνια, μέσω του σωστού μεγέθους της εταιρείας για τις συνθήκες που θα επικρατούν. Στο χρηματιστήριο, η τιμή της μετοχής κυμάνθηκε στα ίδια επίπεδα που ήταν τις προηγούμενες ημέρες και σε κάποιες στιγμές σημείωσε και άνοδο. Ορισμένοι πίστευαν πως η τιμή της μετοχής θα καταρρεύσει μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων, αλλά η αγορά είχε ήδη υπολογίσει τη ζημιά πριν ανακοινωθεί. Αφού το τελικό αποτέλεσμα δεν είχε εκπλήξεις, η μετοχή παρέμεινε στα ίδια επίπεδα.
Η αισιοδοξία του κ. Joyce, τονώνει και το φρόνημα των επιχειρήσεων που εξαρτώνται από τον τουρισμό, αν και οι περισσότερες από αυτές δεν θα αντέξουν να περιμένουν μέχρι τον Ιούλιο του 2021 για να δουν ξένους τουρίστες. Όμως χωρίς την Qantas, η κατάσταση θα ήταν ακόμη χειρότερη, ιδιαίτερα μετά την επιδείνωση των σχέσεων με την Κίνα. Η επανέναρξη των διεθνών πτήσεων και της επαναλειτουργίας του διεθνούς βραχίονα της Qantas, θα τονώσει και την θέση των εργαζομένων, οι περισσότεροι των οποίων θα επιστρέψουν στις θέσεις τους σε μία πιό ευέλικτη και ανταγωνιστική εταιρεία. Αν και με λαβωμένα φτερά και μετά από αναγκαστική προσγείωση, το μέλλον της Qantas, διαγράφεται φωτεινό.
- First published Kosmos Newspaper Aug 21, 2020 | photo: pixabay.com