Ο ιός κορόνα που εξαπλώνεται εδώ και μερικές εβδομάδες στην Κίνα και μέσω ταξιδιωτών και σε άλλες χώρες, ανήκει σε μία μεγάλη οικογένεια ιών, που προσβάλλουν ζώα αλλά και ανθρώπους. Καμήλες, νυχτερίδες αλλά και γάτες, είναι φορείς του ιού, χωρίς αυτό να σημαίνει πως μεταδίδεται από τα ζώα στον άνθρωπο. Ο συγκεκριμένος ιός που μεταδόθηκε στον άνθρωπο και η μετάδοσή του παίρνει πλέον τη μορφή επιδημίας, εντοπίστηκε αρχικά στην επαρχία Χουμπέϊ της Κίνας και συγκεκριμένα σε ψαραγορά της πόλης Γουχάν όπου πωλούνται προς κατανάλωση άγρια ζώα. Ο ιός εξαπλώθηκε σε μερικές εκατοντάδες ανθρώπους και σημειώθηκαν μερικοί θάνατοι μέχρι να αποφασίσουν οι τοπικές αρχές να ενημερώσουν την κυβέρνηση της Κίνας, η οποία αμέσως κινήθηκε και πήρε μέτρα για τον περιορισμό του ιού σε όσο γίνεται μικρότερο γεωγραφικά χώρο. Η πόλη Γουχάν αποκλείστηκε όπως και άλλες πόλεις στην επαρχία Χουμπέϊ. Πριν να αποκλειστούν όμως, περίπου 5 εκατομμύρια άνθρωποι έφυγαν και σκορπίστηκαν σε όλη την Κίνα και μερικοί σε άλλες χώρες, για να γλυτώσουν από τον ιό.
Όμως επειδή τα συμπτώματα του ιού εκδηλώνονται σε 14-16 ημέρες μετά την μόλυνση του ατόμου, πολλοί μπορεί να είναι φορείς του ιού χωρίς να το γνωρίζουν και τον μεταδίδουν και σε άλλους. Με αυτόν τον τρόπο, η μετάδοση του ιού μπορεί να πάρει τεράστιες διαστάσεις και να υπάρξουν χιλιάδες ή και εκατομμύρια θύματα. Για τον λόγο αυτό, καταβάλλονται συντονισμένες προσπάθειες για τον περιορισμό της μετάδοσης του ιού σε παγκόσμια κλίμακα και εντείνονται οι έρευνες για την ανακάλυψη φαρμάκων καταπολέμησής του. Όμως ο ιός δεν σκοτώνει μόνο ανθρώπους. Η εμφάνισή του και η εξάπλωσή του, έχει επιπτώσεις και στην οικονομία της Κίνας αλλά και παγκοσμίως. Η επαρχία Χουμπέϊ, βρίσκεται στην Κεντρική Κίνα και η πρωτεύουσά της Γουχάν, έχει 15 εκατομμύρια πληθυσμό και τη διατρέχουν δύο μεγάλοι ποταμοί, ο Γιάνκτζη και ο Χαν και στην περιοχή υπάρχουν πολλές μικρές λίμνες. Η πόλη ιδρύθηκε το 1927 με την ένωση τριών μικρότερων πόλεων και σήμερα αποτελεί εμπορικό και βιομηχανικό κέντρο στην περιοχή. Οι ξένες επενδύσεις στην πόλη, ξεπερνούν τα US$22 δισεκατομμύρια και υπάρχουν περίπου 6,000 ξένες επιχειρήσεις.
Η κύρια βιομηχανία, παράγει καλώδια οπτικών ινών και μεταξύ άλλων, παράγονται αυτοκίνητα, χημικά, τηλεπικοινωνιακό υλικό και υπάρχουν και βιομηχανίες τροφίμων. Η πόλη καυχάται για την βιολίμνη της, η οποία καλύπτει μία περιοχή 15 τετραγωνικών χιλιομέτρων, όπου όλα γίνονται με τη χρήση φυσικών βιολογικών υλικών και απαγορεύονται τα χημικά. Με την εμφάνιση του ιού και τον αποκλεισμό της πόλης, η οικονομική δραστηριότητα πάγωσε, αφ’ ενός μεν διότι ένας στους τρεις κατοίκους έφυγε, αφ’ ετέρου δε λόγω του αποκλεισμού και της αδυναμίας εύρεσης πρώτων υλών. Το ίδιο συνέβη και στις άλλες μικρότερες πόλεις που επίσης αποκλείστηκαν και θα συμβεί μελλοντικά όπου εμφανισθεί ο ιός και μολύνει μεγάλο αριθμό ανθρώπων. Υπολογίζεται πως η εμφάνιση του ιού, θα κοστίσει στην Κίνα, περίπου το 1% της ετήσιας οικονομικής της ανάπτυξης που ήδη έχει πέσει στο 6%. Επειδή όμως η Κίνα καταναλώνει περίπου το 50% των πρώτων υλών σε παγκόσμια κλίμακα, οι τιμές των πρώτων υλών, σημειώνουν πτώση από τότε που έγινε γνωστή η εξάπλωση του ιού. Ενδεικτικά, η τιμή του σιδηρομεταλλέυματος που είναι το κύριο προϊόν που εξάγει η Αυστραλία, έπεσε από τα $94.82 ο τόνος που ήταν στις 16 Ιανουαρίου 2020, στα $82.75 ο τόνος στις 29 Ιανουαρίου.
Η πτώση κατά $12.07 σε διάστημα 2 εβδομάδων, αντιστοιχεί σε ποσοστό 12.73% και σε απώλεια πολλών εκατομμυρίων κερδών που θα πραγματοποιούσαν οι εταιρείες ΒΗP, Rio Tinto και Fortescue Metals. Παρομοίως, η τιμή του χαλκού, έπεσε κατά $646 από $6,287 ο τόνος στα $5,641, ποσοστό 10.28%. Η τιμή του νικελίου, υποχώρησε κατά $1,770 από 14,320 στα $12,550, ποσοστό 12.36%. Μετά την υποχώρηση των τιμών των πρώτων υλών, έπεσαν και οι τιμές των μετοχών των μεγαλύτερων εξαγωγέων σιδηρομεταλλεύματος, της Rio Tinto από $107.38 στα $99.73, της ΒΗP από $41.27 στα $ 39.33 και της Fortescue Metals από $12.78 στα $11.18. Ο ιός κατάφερε να χτυπήσει την οικονομία της Κίνας στον ευαίσθητο τομέα της κατασκευής ατσαλιού και σαν επακόλουθο στον κατασκευαστικό τομέα και ταυτόχρονα χτύπησε την Αυστραλία στις εξαγωγές πρώτων υλών. Όμως δεν σταμάτησε εκεί. Ένας από τους πρώτους κλάδους που χτυπήθηκαν αμέσως με τη γνωστοποίηση της εξάπλωσης του ιού, ήταν των αεροπορικών εταιρειών και των ταξιδιωτικών γραφείων. Η πρώτη αντίδραση, ήταν η πτώση της τιμής της Qantas από $7.28 στα $6.34, παρ’ όλο που η Qantas δεν εξαρτάται πολύ από την Κίνα. Ο δεύτερος κλάδος που χτυπήθηκε άμεσα, ήταν του τουρισμού, με εκατομμύρια ακυρώσεις σε κρατήσεις ξενοδοχείων στην Κίνα και στον υπόλοιπο κόσμο.
Η Αυστραλία, της οποίας ο τουριστικός κλάδος υπέφερε και από τις πυρκαγιές μεσούσης της τουριστικής περιόδου, ζημιώνεται τώρα και από τις ακυρώσεις των τουριστών από την Κίνα, στους οποίους απαγορεύεται να βγουν από την χώρα, αλλά θεωρούνται και απειλή για την δημόσια υγεία από τους Αυστραλούς. Οι τουρίστες από την Κίνα πέρυσι, ήταν 16% του συνόλου και ξόδεψαν 27% του συνόλου με ποσά που είναι τριπλάσια από αυτά που ξοδεύουν οι Αμερικανοί τουρίστες. Με τον ίδιο τρόπο θα υποστούν ζημίες και άλλες χώρες που υποδέχονται μεγάλο αριθμό τουριστών από την Κίνα. Η επιβράδυνση της παγκόσμιας οικονομίας από την εμφάνιση του ιού, διαπιστώνεται και από την χαμηλότερη κατανάλωση πετρελαίου που έχει μειωθεί κατά 260,000 ημερησίως και έχει πιέσει την τιμή του προς τα κάτω από $57.95 το βαρέλι στα $53.30. Αρνητικά επηρρεάζεται και το δολλάριο Αυστραλίας, το οποίο έπεσε από τα 70 σεντς έναντι του δολλαρίου Αμερικής, στα 66.50 για να γίνουν φθηνότερεςοι εξαγωγές.
Η πρόβλεψη από την τράπεζα ΑΝΖ για την οικονομική ανάπτυξη στο πρώτο εξάμηνο του 2020 στην Αυστραλία, είναι 0.20% και το ποσοστό αυτό θα καλυτερεύσει στο δεύτερο εξάμηνο όταν θα αρχίσουν οι εργασίες για την αποκατάσταση των ζημιών από τις πυρκαγιές. Επειδή όμως όλα είναι ρευστά στον οικονομικό τομέα, η τράπεζα δεν αποκλείει και μία ενδεχόμενη οικονομική ύφεση. Η μεγαλύτερη τράπεζα της χώρας, η Commonwealth Bank, προβλέπει δύο ακόμη μειώσεις των επιτοκίων μέσα στο 2020, για να βοηθηθεί η αδύναμη οικονομία. Πολλά θα εξαρτηθούν από την ικανότητα της Κίνας και της παγκόσμιας κοινότητας να περιορίσουν την εξάπλωση του ιού και να βρούν το φάρμακο για την καταπολέμησή του. Οι αρνητικές επιπτώσεις στην οικονομία τις δύο τελευταίες εβδομάδες όμως, θα παραμείνουν και θα επηρρεάσουν τους οικονομικούς δείκτες μέχρι το τέλος του χρόνου.
First published | Kosmos Newspaper 300120
Φωτογραφία από Wilfried Pohnke από το Pixabay