Ο κ. Geoff Raby, διορισμένος από τον κ. Ηoward, ήταν ένας από τους διπλωμάτες που κοπίασαν για να ολοκληρώσουν τη συμφωνία ελεύθερου εμπορίου μεταξύ Αυστραλίας και Κίνας, η οποία τελικά υπογράφτηκε μετά από δεκαετή προσπάθεια κυβερνήσεων τόσο του Εργατικού κόμματος όσο και του Συνασπιμού Φιλελευθέρων-Εθνικών. Η συμφωνία υπογράφτηκε στις 20 Δεκεμβρίου 2015, από την κυβέρνηση του κ. Turnbull, ο οποιος είχε αντικαταστήσει τον κ. Abbott τον Σεπτέμβριο του 2015.
Η συμφωνία αυτή χαιρετίστηκε με ιδιαίτερο ενθουσιασμό και από τις δύο χώρες και ιδιαίτερα από την Αυστραλία, η οποία έβλεπε να ανοίγει μία τεράστια αγορά για πολλά από τα αγροκτηνοτροφικά προϊόντα της αλλά και για υπηρεσίες αξίας δεκάδων δισεκατομμυρίων το χρόνο. Σε συνέντευξή του που παραχώρησε στην εφημερίδα Guardian με αφορμή την έκδοση ενός βιβλίου του, ο πρώην πρεσβευτής δήλωσε, πως η Αυστραλία τα τελευταία χρόνια, έχει προσκολληθεί στην Αμερική, για να αντιμετωπίσει την ανερχόμενη Κίνα. Αυτό κατά τη γνώμη του κ. Raby, είναι αντίθετο με τα συμφέροντα της Αυστραλίας.
Υποστηρίζει πως οι οικονομίες της Αυστραλίας και της Κίνας, συμπληρώνουν η μία την άλλη και αυτό δεν μπορεί να αλλάξει. Η προσπάθεια της Αυστραλίας να διαφοροποιήσει την οικονομία της ώστε να μην εξαρτάται από την Κίνα, είναι απλώς μία επιθυμία που δεν μπορεί να ολοκληρωθεί. Ο πρωήν πρέσβυς, θεωρεί πως παρά τις αντίθετες διαβεβαιώσεις του κ. Morrison περί ανεξάρτητης εξωτερικής πολιτικής, στην ουσία η πολιτική της Αυστραλίας εξυπηρετεί άλλα συμφέροντα και όχι τα εθνικά συμφέροντα της χώρας. Τα όσα υποστηρίζει ο κ. Raby, θα πρέπει να διαβαστούν προσεκτικά, μιά που ο ίδιος είναι σύμβουλος Αυστραλιανών και Κινεζικών εταιρειών και είναι επίσημα διαπιστευμένος στο μητρώο για τη διαφάνεια σε εξωτερικές επιρροές και είναι μέλος του Συμβουλίου εταιρείας εγγεγραμμένης στο χρηματιστήριο Αυστραλίας, με την πλειοψηφεία των μετοχών να ανήκει σε κινέζικη εταιρεία. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει απαραίτητα πως εξυπηρετεί τα συμφέροντα της Κίνας, αλλά σίγουρα δεν αντιτίθεται στα συμφέροντά της.
Οι θερμές σχέσεις Αυστραλίας και Κίνας άρχισαν να διαταράσσονται όταν ο τότε θησαυροφύλακας κ Hockey, δεν επέτρεψε σε κινέζικα συμφέροντα να αγορά σουν μερίδιο στην εταιρεία Rio Tinto που θα τους έδινε το δικαίωμα να έχουν Σύμβουλο στο Δ.Σ. της εταιρείας. Ο κ. Hockey ισορρόπησε τη σχέση, απαγορεύοντας σε αμερικάνικη εταιρεία να εξαγοράσει την εταιρεία συγκέντρωσης και εμπορίου δημητριακών Graincorp, για λόγους εθνικού συμφέροντος. Αργότερα, η προειδοποίηση των μυστικών υπηρεσιών της Αυστραλίας για αυξημένη οικονομική και πολιτική επιρροή της Κίνας και κατασκοπία σε βάρος της Αυστραλίας, όξυνε το κλίμα.
Η απαγόρευση στην κινέζικη εταιρεία τηλεπικοινωνιών Huawei στο να συμμετάσχει στο δίκτυο επικοινωνιών 5G, έδειξε πλέον στην Κίνα πως δεν θεωρείται φιλική χώρα και αντιμετωπίζεται από την Αυστραλία με φόβο. Η συμμετοχή Αυστραλιανών πλοίων και αεροπλάνων ναυτικής συνεργασίας σε ασκήσεις με το Πολεμικό Ναυτικό της Αμερικής, οι οποίες συμπεριλαμβάνουν και πλεύση κοντά στα τεχνητά νησάκια που κατασκεύασε η Κίνα, καθώς και υπερπτήση επάνω από τον εναέριο χώρο τους, έχει μετατραπεί σε άλλο ένα αγκάθι στις σχέσεις των δύο χωρών. Τελικά οι συνομιλίες υψηλού επιπέδου μεταξύ αξιωματούχων της κυβέρνησης της Αυστραλίας και της Αμερικής στην Ουάσινγκτον τον Ιούλιο του 2020, συμπεριλαμβανομένων των υπουργών εξωτερικών και άμυνας της Αυστραλίας, έπεισαν την Κίνα πως η Αυστραλία είναι δεμένη στο άρμα της Αμερικής. Είχε προηγηθεί κια η αψυχολόγητη δήλωση του πρωθυπουργού κ. Morrison για τη δημιουργία Διεθνούς εξεταστικής επιτροπής για να διερευνηθεί από που ξεκίνησε και πως ξέφυγε ο κορονοϊός.
Η Κίνα το θεώρησε σαν ιδιαίτερα εχθρική στάση απέναντί της, από μία χώρα που έχει ωφεληθεί περισσότερο από κάθε άλλη από την οικονομική ανάπτυξη της Κίνας. Πολλοί στην Αυστραλία, ανακάλυψαν ξαφνικά πως η Κίνα δεν είναι δημοκρατική χώρα και πως κυβερνάται μόνο από το Κομμουνιστικό Κόμμα και καταπιέζει τη Μουσουλμανική μειονότητα των Ουιγούρων στη Νοτιοδυτική Κίνα. Ο κ. Morrison υποστηρίζει πως δεν θα πρέπει να ξεχάσει η Αυστραλία τις αρχές της για να μην χάσει χρήματα από το εμπόριο με την Κίνα. Ο πρωην πρεσβευτής όμως, υποστηρίζει πως η Αυστραλία χρειάζεται την Κίνα περισσότερο από όσο η Κίνα χρειάζεται την Αυστραλία και πως δεν έχει σημασία ποιός έχει δίκιο ή άδικο. Η διπλωματία και η πραγματιστική εξωτερική πολιτική, θα πρέπει να φέρνουν αποτελέσματα που θα είναι συμφέροντα για τη χώρα.
Η αντίδραση της Κίνας στην κριτική και φιλοαμερικάνικη πολιτική της Αυστραλίας, είναι η κλιμακωτή απαγόρευση εισαγωγής Αυστραλιανών προϊόντων, όπως το κριθάρι, το κρέας και το κάρβουνο ή η καθυστέρηση του εκτελωνισμού τους όπως με τα κρασιά, τα θαλασσινά και το σιτάρι. Την περασμένη εβδομάδα απαγορεύτηκε και η εισαγωγή χαλκού από την Αυστραλία, ενώ φαίνεται πως χωρίς να υπάρχει επίσημη απαγόρευση, η Κίνα δεν έχει αγοράσει χρυσό από την Αυστραλία τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο. Μαζί με τη σύσταση σε κινέζους τουρίστες και σπουδαστές να μην έρχονται στην Αυστραλία όταν ανοίξουν τα σύνορα, η ετήσια ζημιά για την Αυστραλία, ανέρχεται σε δεκάδες δισεκατομμύρια δολλάρια και ολόκληροι κλάδοι της οικονομίας κινδυνεύουν με καταστροφή..
Ο κ. Raby, υποστηρίζει πως η Αυστραλία θα πρέπει να βρει ένα τρόπο να επαναθερμάνει τις σχέσεις με την Κίνα, διαφορετικά θα αντιμετωπίζει όλο και μεγαλύτερες οικονομικές πιέσεις, οι οποίες θα οδηγήσουν σε σημαντική πτώση του βιοτικού επιπέδου στην Αυστραλία. Σαν σημαντικό βήμα για την αναθέρμανση των σχέσεων, o κ. Raby θεωρεί πως η Αυστραλία θα πρέπει να αναγνωρίσει την εδαφική ακεραιότητα της Κίνας, την νομιμότητα του Κομμουνιστικού Κόμματος να κυβερνάει την Κίνα, καθώς επίσης να αναγνωρίσει την άνοδο της Κίνας σαν μεγάλης δύναμης στην περιοχή, που αξίζει σεβασμό. Εάν κάνει αυτό το βήμα η Αυστραλία, θα έχει την ευκαρία να αναζητήσει ευκαιρίες συνεργασίας με την Κίνα για το περιβάλλον, το νερό, την ενέργεια, την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και του διεθνούς εγκλήματος, τον πόλεμο στο διαδίκτυο και τη στρατιωτικοποίηση του διαστήματος. Ο πρώην πρεσβευτής επίσης υποστηρίζει πως η Αυστραλία, θα πρέπει να επενδύσει περισσότερο στη διπλωματία μέσω του πολιτισμού και να ενεργοποιήση περισσότερο τη «μαλακή δύναμη» της δημιουργίας καλών εντυπώσεων για τη χώρα στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Ασίας.
Θα πρέπει η Κίνα να γνωρίζει, πως μία εχθρική ενέργεια προς μία από τις χώρες της περιοχής, θα εκλαμβάνεται σαν εχθρική ενέργεια προς όλες τις υπόλοιπες, υποστηρίζει ο κ. Raby. Aν και η ανάλυση του κ. Raby για το πως οδηγηθήκαμε στο χαμηλότερο σημείο των σχέσεων μεταξύ Αυστραλίας και Κίνα ς για τα τελευταία 30 χρόνια είναι σωστή, οι προτάσεις του για αναθέρμανση αυτών των σχέσεων μάλλον θα βρουν αντίθετη την κυβέρνηση. Βέβαια υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να αλλάξει η πολιτική της Αμερικής απέναντι στην Κίαν αν εκλεγεί ο κ. Biden σαν νέος πρόεδρος της Αμερικής. Σε μία τέτοια περίπτωση, η Αυστραλία θα πρέπει να επαναπροσδιορίσει την εξωτερκή της πολιτική, αλλά αυτή τη φορά με γνώμονα τα ιδιαίτερα συμφέροντα της χώρας, με προσοχή στη διαφύλαξη λεπτών ισορροπιών.
First published: Kosmos Newspaper 061120 | photos: pixabay.com