Γιώργο, Χρόνια Πολλά!
Αποκρές το κατάλαβες; Τα νεα στις εφημερίδες πάντοτε ή σχεδόν πάντοτε δυσάρεστα. Είναι η ενημέρωση, που καταγράφει πολέμους και απάτες και πολιτικές ειδήσεις, που δεν είναι συχνά ευχάριστες κι ελπιδοφόρες. Αυτά για τους δημοσιογράφους. Εγώ πιστεύω πως πρέπει να προβάλλουμε και τα καλά από την ζωή εκείνα που την ομορφαίνουν και της δίνουν νόημα. Γιατί όσο κι αν μας απασχολούν οι βιοτικές μέριμνες, όσο κακόβουλοι και συμφεροντολόγοι κι αν είμαστε έχουμε και εκείνο το καλό παιδί μέσα μας, έστω και κοιμισμένο, που αποζητάει το χάδι, το χαμόγελο, το τραγούδι. Είναι και η άνοιξη, ένα λουλούδι, ένα βλαστάρι πράσινο, ένα κελάιδημα πουλιού, μια ακτίνα φωτεινή, μια ελπίδα.
Κι έχουμε πολλές εκδηλώσεις που μας ανεβάζουν πάνω από τη ρουτίνα της κάθε μέρας, εκδηλώσεις που δεν είναι ατομικές. Εκδηλώσεις κοινωνικές, που ενώνουν τους ανθρώπους, τους κάνουν κοινωνία, σύνολο, ράτσα, έθνος. Ένα γνώρισμα, σύμβολο, κρίκος είναι η Αποκριά. Η εποχή της αναγέννησης της φύσης που φέρνει αναζωογόνηση, ελπίδα. Μια περίοδος ανάπαυλα, κατάργηση της ρουτίνας, της καθημερινότητας, κάτι σαν απελευθέρωση.
Πανάρχαιες οι γιορτές της αναγέννησης της φύσης, πανάρχαια και η ανάγκη της διαφυγής από το μαγκανοπήγαδο της καθημερινότητας.
Κι εκεί έχουμε την ομορφιά της ελευθερίας και της ελευθεριότητας. Βασικό κι ασίγαστο το γενετήσιο ένστικτο κι ευκαιρία να ξεφύγουμε από τη σεμνότητα με τα καμώματα τα συμβολικά.
Από το ελεύθερο αρχαίο ελληνικό πνεύμα ο συμβολισμός του γενεσιουργού ένστικτου, στις γιορτές την αναγέννησης της φύσης, ήταν βασικό στοιχείο και η παράδοση δεν αλλοιώθηκε. Ο Χριστιανισμός, που έντυσε με σεμνότητα το αρχαίο ελεύθερο πνεύμα, το δέχτηκε σαν χαλάρωση πριν την ετοιμασία για τη μεγάλη γιορτή της Aνάστασης, της νίκης της ζωής.
Χαλαρή η ηθική στις γιορτές της αποκριάς κι εκεί έρχεται και η μεταμφίεση. Μια μυστική πόρτα για να ξεφύγει κανείς από την σοβαρότητα και τυπικότητα που επιβάλλει η κοινωνική ζωή. Βλέπουμε να ξεφτάει κι η μάσκα στις κοινωνίες μας. Μήπως … να πούμε ότι το μασκάρεμα….γενικεύεται;
Κι όμως, Γιώργο, κι εδώ στην παροικία μας, ζήσαμε κάποιες ωραίες αποκριάτικες εκδηλώσεις, τις πρόλαβα κι εγώ. Θυμάμαι στον τρίτο όροφο της Eλληνικής Λέσχης στο Ελίζαμπεθ στρήτ, ήτανε κάπου στη δεκαετία του εξήντα, θυμάμαι κάτι ωραίες αμφιέσεις. Τον Πάνο Ιγνέλη υπέροχο Διογένη, τη γυναίκα του με μια μεγάλη μπέρτα με σκαλωμένα τραπουλόχαρτα, τον Ευάγγελο Ευστρατιάδη μαχαραγιά και την γυναίκα του Αννα μια πολύ ωραία Ινδή. Τον Θοδωρο τον Περογιαννάκη πειρατή, τη γυναίκα του Πίτσα, τον Πέτρο τον Πρίντεζη αρχαίο νεαρό με χιτώνα και χλαμίδα, τον γιατρό τον Παπαχαραλάμπους Κινέζο και τη γυναίκα του μπεμπέκα με νταντά, βαμμένη νέγρα την Τούλα Οικονόμου. Αυτούς θυμάμαι και οι περισσότεροι έχουν φύγει. Μένουν οι μνήμες κάποιων καιρών και εκδηλώσεων που έζησε η παροικία, η ιστορία μας που δεν έχει γραφτεί.
Σήμερα σου έστειλα φωτογραφίες από αποκριάτικα γλέντια κι ένα ποίημα του Ζαχαρία Παπαντωνίου μέσα στο πνεύμα των ημερών.
ΣΕ ΕΝΑ ΣΟΦΟ
Σοφέ μου το τετράσοφο/Που σε φωτάει λυχνάρι
Νάτανε λέει φεγγάρι/Και συ είκοσι χρονών.
Νάτανε τάχα η γνώση σου/με τον αγέρα αμάχι
για δασωμένη ράχη/ξεκίνημα πρωινό
νάτανε τάχα η σκέψη σου/συρτού χορού τραγούδια
μιαν αγκαλιά λουλούδια/μια ιστορία τρελή.
Τα μύρια που δεν έμαθες/Νερό θα τάχες μάθει
Με δάσκαλο τα πάθη/Μ΄ ένα κλεφτό φιλί
Πολύ την καταφρόνεσες./Να είμαστε καλά, Γιώργο, χρόνια μας πολλά.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ
Γειά σου κι’ εσένα Γρηγόρη με τις όμορφες αναμνήσεις σου. Τά ‘βαλες με τους δημοσιογράφους σήμερα επειδή “καταγράφουν πολέμους και απάτες και πολιτικές ειδήσεις, που δεν είναι συχνά ευχάριστες κι ελπιδοφόρες” και πραγματικά τα κάνουν όλα αυτά. Ομως Γρηγόρη, οι δημοσιογράφοι εκτός που ασχολούνται με την επικαιρότητα, πρέπει να “πουλήσουν” και εφημερίδες γράφοντας αυτά που θέλουν να διαβάσουν οι αναγνώστες τους και σε πληροφορώ πως αυτοί προτιμούν να διαβάζουν για πολέμους, για καταστροφές, για εγκλήματα και σκάνδαλα παρά για ειδήσεις “ευχάριστες και ελπιδοφόρες”. Κάποτε κυκλοφόρησε στην Αμερική μια εφημερίδα με ειδήσεις μόνο ευχάριστες και…”πέθανε” σε βρεφική ηλικία επειδή το αναγνωστικό κοινό δεν ενδιαφερόταν για τέτοιες ειδήσεις. Να προσθέσω, όμως, πως ο αναγνώστης δεν ενδιαφέρεται ούτε για τις εφημερίδες που ασχολούνται αποκλειστικά με σκάνδαλα, εγκλήματα κλπ., γι’ αυτό οι καλές εφημερίδες, όπως είναι “Ο Κόσμος” μας που προσπαθεί να ισορροπεί με ειδήσεις που ενδιαφέρουν, δυσάρεστες και ευχάριστες. Οι ευχάριστες ειδήσεις αφορούν συνήθως την παροικία μας ευτυχώς και οι δυσάρεστες τον υπόλοιπο κόσμο και δυστυχώς την Ελλάδα μας.
Να σού πω την αλήθεια, ούτε κατάλαβα πως έφτασαν οι Απόκριες, μέχρι που έλαβα μια ευγενή πρόσκληση από την Παναχαϊκή Φιλανθρωπική Ενωση “Ο Παλαιών Πατρών Γερμανός” για το Πατρινό Καρναβάλι, που έχει γίνει παράδοση στην παροικία μας. Στην Αλεξάνδρεια θυμάμαι τις δεξιώσεις “μεταμφιεσμένων” τής υψηλής κοινωνίας για φιλανθρωπικούς σκοπούς με πανάκριβες αμφιέσεις, αλλά οι αποκριές γιορτάζονταν με πολύ κέφι και στα σπίτια με αμφιέσεις που έφτιαχναν άνδρες και γυναίκες χρησιμοποιώντας την φαντασία τους.
Στην εποχή μας, όμως, καλέ μου φίλε, δεν χρειάζονται οι Απόκριες για να δούμε μασκαράδες, αφού μόλις βγω από την πόρτα μου όλο και κάποιον ή κάποια μεταμφιεσμένη θα δω, με πολύχρωμα ρούχα και μαλιά, ξυπόλητους ή με παπούτσια τής “μόδας” και πανάθεμα τη μόδα που γελιοποιεί την ομορφιά τού ανθρώπινου σώματος.
Συμφωνώ, όμως, πως έστω μια φορά το χρόνο ο άνθρωπος πρέπει να “το ρίχνει έξω” μεταμφιεσμένος και προπαντός πίσω από μια μάσκα που κρύβει το πρόσωπό του και όχι μόνο. Πολλές φορές οι μεταμφιέσεις είναι έργα τέχνης και αυτοί που τις φορούν διαθέτουν μεγάλη φαντασία ή πολλά… χρήματα για να εντυπωσιάζουν.
Ας ευχηθούμε, λοιπόν, καλές Απόκριες στους γλεντζέδες συμπάροικους και καλή επιτυχία στο Πατρινό Καρναβάλι.
- First published: kosmos newspaper 09/02/2016 | Φωτογραφίες από Gerhard G. και από Larisa Koshkina (Pixabay)