Ο Κεφαλονίτης έχει τη μετανάστευση στο αίμα του. Τίποτα δεν τον κρατάει στο όμορφο νησί του. Από αρχαιοτάτους χρόνους αναζητούσε την περιπέτεια και τον πλούτο σε τόπους μακρυνούς. Γι’ αυτό σε όποια γωνιά της γης και αν βρεθείς θα βρεις συμπατριώτες μας. Και η πρώτη σου διαπίστωση θάναι ότι, παρότι μπορεί να ζουν για δεκαετίες αποκομμένοι από την ιδιαίτερή τους πατρίδα, δεν έχουν χάσει τίποτα από τη σπιρτάδα του πνεύματος που διακρίνει τους κατοίκους του γραφικού μας νησιού.
Ενα χαρακτηριστικό παράδειγμα Κεφαλονίτη που εγκατέλειψε το νησί του αναζητώντας ένα καλύτερο αύριο είναι ο επιχειρηματίας Διονύσης Κομηνάτος. Από το Ληξούρι ο ίδιος από το Αργοστόλι η σύζυγός του, Ζωή. Σύμπραξη που έχει όλα τα συστατικά της επιτυχίας.
Ο Διονύσης Κομηνάτος, γεννήθηκε στο χωριό Κομηνάτα της επαρχίας Πάλλης το Σεπτέμβριο του 1902 και στις 21 Απριλίου 1921 – νέο παιδί ακόμα – ξεκίνησε για το ταξίδι προς την Αιθιοπία. Θάταν ένα ταξίδι γεμάτο περιπέτειες που θα τον οδηγούσε στα βάθη της Ασίας σε τόπους που φλέγονταν από πολέμους και τέλος στο Σίδνεϊ της Αυστραλίας. Κατευοδώνοντάς τον η μητέρα του τού ευχήθηκε με σταράτες κουβέντες: «Φύγε – του είπε – και γύρισε με γραβάτα»!
Ο Διονύσης Κομηνάτος, που παρά τα εκατό και ένα του χρόνια τον διακρίνει μια διαύγεια πνεύματος που ξαφνιάζει, μας αφηγείται το ξεκίνημα:
«Από τον Πειραιά επήρα το πλοίο ονομαζόμενο Σμύρνη. Θυμάμαι ότι έκανα την ανοησία να παίξω τον ‘παπά’ και να χάσω τις έξη λίρες που ο πατέρας μου με θυσίες μου είχε δώσει. Το πάθημά μου αυτό, όμως, μου έγινε μάθημα. Από τότε δεν ξανάπαιξα κανένα τυχερό παιγνίδι» μας λέει ο αιωνόβιος σήμερα κ. Κομηνάτος και συνεχίζει:
«Εφτασα απένταρος στην Αλεξάνδρεια και πήγα στο ξενοδοχείο ‘Κοντινένταλ’. Εκεί ήταν ένας Κρητικός, πολύ καλός άνθρωπος, που μου πρόσφερε φιλοξενία. ‘Παιδί μου – μου είπε – δεν μπορώ να σου δώσω δωμάτιο γιατί έχω 16 όλα κι’ όλα και κάθε δωμάτιο κοστίζει μια λίρα τη βραδιά. Θα σου δώσω, όμως, μια καρέκλα να κοιμηθείς, θα σου δώσω και να φας και μετά θα τηλεφωνήσουμε στους δικούς σου…».
Την επομένη τον παρέλαβαν οικογενειακοί φίλοι. Οκτώ μέρες αργότερα έφτανε στο Πόρτ Σάϊντ από όπου με πλοίο συνέχισε το ταξίδι του για την Αιθιοπία. Εκεί συναντήθηκε με τους θείους του και τ’ αδέλφια του. Λίγο αργότερα αρρώστησε από ευλογιά. Ο κ. Κομηνάτος θυμάται:
«Ενας Γάλλος γιατρός – Πετί τον έλεγαν – εφάρμοσε μια πρωτότυπη για την εποχή εκείνη θεραπεία ζεστών και κρύων λουτρών. Δεν μου έμεινε ούτε ένα σημάδι…»
Ενα χρόνο μετά την αναχώρησή του από την Ελλάδα εγκαταλείπει την Αιθιοπία και τον Απρίλη του 1922 φτάνει στην Κουνμίν της κινεζικής επαρχίας Γιουνάν όπου ζούσαν θείοι του. Κοντά τους εργάστηκε τέσσερα χρόνια και όταν αυτοί επέστρεψαν στην Ελλάδα άρχισε δικές του δουλειές.
* * * * *
Η ζωή στην Κουνμίν ήταν τελείως διαφορετική από αυτή που βιώνουν σήμερα οι μετανάστες στην Αυστραλία. Εκεί υπήρχαν μόνο καμιά 80ριά Ευρωπαίοι – όλοι έμποροι.
Στο ξεκίνημα και στην εξασφάλιση της πρώτης αντιπροσωπίας τον βοήθησε ο αμερικανός πρόξενος στην Κουνμίν.
«Πήρα – μας λέει – με τη βοήθεια του αμερικανού προξένου την αντιπροσωπία της Τζένεραλ Μότορς και στη συνέχεια εξασφάλισα και τις αντιπροσωπίες των εταιριών Ιμπέριαλ Κέμικαλς, Γκούντγιαρ Τάιρς και Σίμενς ενώ είχα και δύο ξενοδοχεία…».
* * * * *
Η ζωή του Διονύση Κομηνάτου ήταν γεμάτη περιπέτειες, κάτι που δεν ήταν απρόσμενο αφού έζησε σε περιοχές που ταλανίζονταν από πολέμους και ταραχές. Δεν τα έβαλε, όμως, ούτε μια στιγμή κάτω. Αγωνίστηκε και – χάρις στο δαιμόνιο εμπορικό του πνεύμα – πρόκοψε.
Την εποχή εκείνη στην Κίνα γινόντουσαν κοσμογονικές αλλαγές.
Ο αρχηγός των επαναστατών της περιοχής, ο Λι Σα Ξον, είχε κάνει έφοδο σε ένα μαγαζί του και είχε πάρει πολλά είδη πληρώνοντας με διάφορα χαρτονομίσματα τα οποία όμως δεν εξαργυρώθηκαν γιατί ήταν πλαστά.
Ο Διονύσης Κομηνάτος, όμως, δεν απογοητεύθηκε. Πήρε – με όλο το σφρίγος της νιότης – τα βουνά και βρήκε το Λι Σα Ξον! Με την ενέργειά του αυτή έπαιζε τη ζωή του κορώνα γράμματα. «Οποιος όμως τολμά, νικά». Ο νεαρός Κομηνάτος έπεισε τον αρχηγό των ανταρτών να τον πληρώσει μόνο σε χαρτονομίσματα μιας μονάδας, της μικρότερης δηλαδή ονομαστικής αξίας που τελικά έγιναν δεκτά από τις τράπεζες.
Ο πονηρός Κεφαλονίτης είχε σκεφθεί ότι οι επαναστάτες δεν θα είχαν μπει στη φασαρία να τυπώσουν τόσο μικρής αξίας χαρτονομίσματα γιατί το κόστος εκτύπωσης τους ήταν σχεδόν όσο και η ονομαστική τους αξία.
* * * * *
Με την κήρυξη του Β’ Παγκόσμιου Πόλεμου οι Ιάπωνες κατέλαβαν ένα μεγάλο τμήμα της Κίνας. Ετσι ο Διονύσης Κομηνάτος αναγκάστηκε να καταφύγει στη γειτονική Βιρμανία όπου έμεινε τρία περίπου χρόνια. Με την πτώση και της Βιρμανίας κατέφυγε στην Ινδία. Εκεί παρέμεινε μέχρι το τέλος του πολέμου.
Τα χρόνια, όμως, περνούσαν και ο Διονύσης Κομηνάτος ήθελε να ξαναδεί τους δικούς του. Επέστρεψε λοιπόν στην Ελλάδα όπου γνωρίστηκε με την Αργοστολιώτισσα σύζυγό του σήμερα, Ζωή, το γένος Κομποθέκρα, η οποία ήταν και παραμένει η δυναμική γυναίκα-σύντροφος, η κινητήριος δύναμη πίσω από τον πανέξυπνο έμπορο.
Παντρεύτηκαν στην Αθήνα στις 2 Δεκεμβρίου 1945. Λίγο αργότερα αποφάσιζαν να πάρουν το δρόμο για την Κίνα. Η επιστροφή, όμως, στην Κίνα δεν ήταν και τόσο ομαλή. Οι νεόνυμφοι βρέθηκαν να ταξιδεύουν χωριστά.
«Φτάσαμε στην Αλεξάνδρεια με τη σύζυγό μου αλλά δεν βρίσκαμε μεταφορικό μέσο για να συνεχίσουμε μαζί το ταξίδι μας. Η σύζυγος ταξίδεψε με πλοίο μόνη και εγώ μετά από πολλές περιπέτειες έφτασα στην Κίνα με καθυστέρηση τεσσάρων ολόκληρων μηνών» μας λέει ο κ. Κομηνάτος.
* * * * *
Η Κίνα αυτή τη φορά δεν ήταν όπως την είχε αφήσει ο πολυμήχανος Κεφαλονίτης. Είχαν αρχίσει οι φασαρίες. Παράλληλα το ζεύγος Κομηνάτου περίμενε το πρώτο τους παιδί. Ετσι αποφάσισαν να εγκαταλείψουν την Κίνα. Νέος προορισμός η Αυστραλία.
Ηταν 12 Απριλίου του 1949 όταν το ζεύγος Κομηνάτου έφθασε στους Αντίποδες φέρνοντας μαζί τους χρήματα που είχαν εκτός Κίνας. Πίσω, όμως, στην Κίνα είχαν αφήσει μια ολόκληρη περιουσία γι’ αυτό και ο Διονύσης Κομηνάτος αποφάσισε να επιστρέψει για να περισώσει ό,τι μπορούσε. Η κατάσταση εκεί χειροτέρευε αν και ομολογεί ότι οι Κινέζοι ήταν μαζί του σχετικά καλοί. Το τελικό αποτέλεσμα πάντως ήταν απογοητευτικό. Οχι μόνο δεν κατόρθωσε να περισώσει τίποτα στην Κίνα αλλά έθεσε και τη ζωή του – άλλη μια φορά – σε κίνδυνο. Μετά από πολλές περιπέτειες έφυγε με το τελευταίο αεροπλάνο από την Κουνμίν και επέστρεψε μέσω Χονγκ Κονγκ στην Αυστραλία όπου άρχισε να ασχολείται με εισαγωγές – εξαγωγές και αργότερα με το χονδρεμπόριο κρεάτων.
Θα πρέπει να τονισθεί πάντως ότι παρά την οικονομική επιτυχία ο Διονύσης Κομηνάτος δεν ξέχασε το ξεκίνημά του. Τα δύσκολα χρόνια.
Το φιλανθρωπικό έργο του Διονύση και της Ζωής Κομηνάτου είναι μεγάλο. Πριν λίγους μήνες, για παράδειγμα, έκαναν δωρεά μισού εκατομμυρίου δολαρίων στο Ιδρυμα Εστία του Σίνδεϊ, που φροντίζει παιδιά με ειδικές ανάγκες.
* * * * *
Ο Διονύσης Κομηνάτος μας μίλησε για τους Κεφαλονίτες που βρήκε όταν έφθασε στο Σίδνεϊ. «Βρήκα μόνο τρεις. Τους Θωμά Τζωρτζάτο, Τηλέμαχο Σιμάτο και Νικόλαο Δανηλάτο και τις οικογένειές τους».
Μετά τους φοβερούς σεισμούς του 1953 που ισοπέδωσαν το νησί, άρχισαν να φθάνουν στην Αυστραλία πολλοί Κεφαλονίτες. Ετσι στα τέλη της δεκαετίας του ’50 ο Διονύσης Κομηνάτος πρωτοστάτησε μαζί με το γιατρό Κλαουδάτο και τους Στάθη Πετράτο, Χρήστο Χριστοφοράτο, Σπύρο Μαρκάτο και Στέλιο Γιαννουλάτο στην ίδρυση της Κεφαλληνιακής Αδελφότητας.
Ο Διονύσης Κομηνάτος έχει χρόνια τώρα αποτραβηχτεί από τα κοινά και το αγαπημένο του εμπόριο. Δεν παύει όμως να ενδιαφέρεται.
«Θέλω να ευχαριστήσω τους συμπατριώτες μου για την αγάπη και την εκτίμηση που έχουν στο πρόσωπό μου» μας λέει γεμάτος συγκίνηση.
Να σημειώσουμε ότι στην δεξίωση για τα εκατό του χρόνια – που έγινε το 2002 σε πολυτελές ξενοδοχείο του Σίδνεϊ – η Κεφαλληνιακή Αδελφότητα τον ανακήρυξε Επίτιμο Ισόβιο Πρόεδρό της.
* * * * *
Διονύσης Κομηνάτος. Ενας Κεφαλονίτης που άφησε το νησί του όπως χιλιάδες άλλοι συμπατριώτες του και πήρε το δρόμο της ξενιτιάς. Το δρόμο της περιπέτειας. Και ο δρόμος αυτός τον πήγε στην Αφρική και στην Ασία πριν τον οδηγήσει στην Αυστραλία.
Πάνε 82 χρόνια από τότε που ο Διονύσης Κομηνάτος άφησε το νησί του έχοντας στο νου τα λόγια της πικραμένης μητέρας του: «Φύγε και να γυρίσεις με γραβάτα». Πέρασαν 82 ολόκληρα χρόνια και όμως παραμένει στο πνεύμα και τη νοοτροπία βέρος Κεφαλονίτης. Λες και δεν έφυγε ποτέ από την αγαπημένη του Κεφαλονιά.